Jakie są próby złota – która z nich będzie najlepsza?

Każdy, kto kiedykolwiek kupował złotą biżuterię, wie, jak ogromny wybór jest oferowany przez sklepy. Na co należy zwrócić uwagę? Rodzaje prób złota to z pewnością jeden z najważniejszych czynników. Wiele osób nie wie, czym się one charakteryzują, a jest to niezwykle prosta sprawa! Jakie są próby złota i jak wybrać najlepszą? Sprawdź!

Rodzaje prób złota – dlaczego są potrzebne?

Próba złota określa zawartość czystego złota w wybranym stopie. Wyraża się ją w promilach, czyli częściach tysięcznych. W praktyce oznacza to, że jeśli stop zawiera 75% czystego złota, będzie to złoto próby 750. Do określania ilości złota w stopie używa się również karatów. Jeden karat to 1/24 zawartości wagowej w materiale. Dlaczego jednak istnieją różne rodzaje prób złota?

Próby wprowadzono w celu standaryzacji ilości złota w stopie. W Polsce ich oznaczanie reguluje Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 31 maja 2012 roku w sprawie wyrobów z metali szlachetnych. Urzędy Probiercze oznaczają próby złota numerami od 0 do 6. Zgodnie z prawem do badania w Urzędzie trafia każdy złoty wyrób, który waży więcej niż jeden gram.

Złoto to szlachetny materiał, który z łatwością tworzy stopy z innymi metalami. Ten pierwiastek charakteryzuje się odpornością na czynniki korozyjne, dlatego chętnie stosuje się go do wyrobu monet czy biżuterii. Różne rodzaje prób złota opracowano z prostej przyczyny – materiał ten jest niezwykle miękki. 

W wyniku tworzenia nowych stopów zawierających złoto, możliwa jest modyfikacja kilku czynników metalurgicznych, takich jak twardość, kolor czy temperatura topnienia. 

Różne kolory złota w zależności od domieszek innych metali
Złoto może mieć wiele kolorów. Ilustracja przedstawia, jak zmienia się kolor stopu w zależności od zawartości procentowej srebra oraz miedzi.

Jakie są próby złota i czym się od siebie różnią?

Różne rodzaje prób złota tworzy się, aby zwiększyć twardość materiału. Najpopularniejsze stopy produkuje się poprzez dodawanie różnych ilości miedzi i srebra. Białe złoto to materiał, do którego dodawany jest nikiel i pallad. 

Mało kto wie, że możliwe jest tworzenie niestandardowych kolorów złota, takich jak niebieski. W tym przypadku, pierwiastek miesza się z niklem i żelazem. Jakie są jednak najczęściej spotykane rodzaje prób złota?

Próby złota 333

Złoto próby 333 to 8-karatowe złoto, czyli zawartość czystego pierwiastka w stopie wynosi 33,3%. Urzędy Probiercze oznaczają tę próbę cyfrą 6. 

Biżuteria próby złota 333 nie jest bardzo wartościowa, lecz charakteryzuje się dobrymi właściwościami fizycznymi, takimi jak wysoka trwałość i mniejszą kruchość. Dużą zaletą próby złota 333 jest swobodna możliwość modyfikacji barwy materiału. W zależności od użytych dodatków może ono przybierać kolor żółty, biały czy różowy. Minusem jest podatność na zmianę barwy po kontakcie z perfumami, chlorem czy potem.

Złoto próby 375

Ta próba to 9-karatowe złoto. Urzędy Probiercze oznaczają ten materiał cyfrą 5. 

Biżuteria stworzona z tego stopu będzie nieco droższa od próby złota 333, jednak jest ona bardziej odpowiednia do codziennego użytku. Materiał ten nie wykazuje reakcji z chlorem i znacznie ciężej się odbarwia.

Złoto próby 500

Ten stop to 12-karatowe złoto. Urzędy Probiercze oznaczają go cyfrą 4. Składa się z 50% czystego pierwiastka, jednak nie jest to popularny materiał.

Złoto tej próby stosuje się głównie do produkcji łańcuszków. Raczej nie wykorzystuje się tej próby do produkcji pierścionków czy kolczyków, ponieważ panuje przekonanie, że stop ma zbyt niską zawartość czystego złota. 

Próby złota 585

Ten stop to najchętniej kupowane 14-karatowe złoto. Urzędy Probiercze oznaczają go cyfrą 3. Powszechnie uznaje się próby złota 585 jako szlachetne.

Próby złota 585 to przede wszystkim duża wytrzymałość i dobry stosunek ceny do jakości. Cechy charakterystyczne tego stopu to duża odporność na uszkodzenia mechaniczne, trwałość koloru oraz taki sam blask jak złoto wyższej próby.

Złoto próby 750

Ten stop to 18-karatowe złoto. Urzędy Probiercze oznaczają go cyfrą 2. Jest bardzo szlachetnym i cenionym materiałem. Złoto próby 750 zawiera aż 75% czystego pierwiastka. Należy mieć na uwadze, że taka ilość złota wpływa negatywnie na trwałość biżuterii.

Kolor tego stopu zwykle będzie nieco cieplejszy od niższych prób. Złoto próby 750 najczęściej stosowane jest do wytwarzania cennej biżuterii, na przykład z diamentami. Takie ozdoby nie nadają się do codziennego użytkowania. 

Złoto próby 960 i 990

Dwa powyższe stopy oznaczone są cyfrą 1 oraz 0. Ze względu na tak dużą zawartość czystego złota, materiał nie nadaje się do biżuterii. Swoje zastosowanie znajduje w monetach, sztabkach oraz urządzeniach medycznych. 

Najczęściej spotykane rodzaje prób złota
Ilustracja przedstawia trzy najczęściej spotykane rodzaje prób złota.

Najlepsze rodzaje prób złota

Jakie są próby złota, które można określić jako najlepsze? Odpowiedź na to pytanie może być nieco skomplikowana, ponieważ zależy od indywidualnych potrzeb, okazji i budżetu. 

Rodzaje prób złota najlepsze na co dzień

Wybór biżuterii do codziennego użytku jest w dużej mierze zależny od możliwości finansowych i częstotliwości noszenia ozdób. Jeśli budżet nie jest problemem, odpowiedź jest jasna – złoto 585. Jest niezwykle dobrze zbalansowanym materiałem. Pięknie świeci, jest trwały, a cena nie jest wygórowana, choć nie na każdą kieszeń. Osoby, które rzadko noszą biżuterię i nie chcą wydawać większych sum pieniędzy, mogą polubić się najbardziej z próbą 375. Zaletami są niewielka cena oraz niska skłonność do pojawienia się odbarwień. Szanse na nieestetyczne zmiany koloru wzrastają wraz z częstotliwością noszenia biżuterii.

Jeśli budżet jest bardzo skromny, można sięgnąć po próbę 333. Materiał jest odporny na uszkodzenia mechaniczne i odgniecenia, lecz ma duże skłonności do odbarwień. Najlepszym sposobem na pielęgnację takiej biżuterii jest ściąganie jej do uprawiania sportu, wykonywania prac porządkowych w domu oraz kąpieli – wszędzie tam gdzie używane są detergenty, woda oraz pojawia się pot.

Jakie są próby złota najchętniej wybierane na zaręczyny?

Pierścionek zaręczynowy to zwykle duża inwestycja. Najważniejsze jest, aby był on trwały, tak aby wybranka mogła go nosić na co dzień. Mężczyźni, którzy nie są zaznajomieni z tematami biżuteryjnymi mogą mieć wrażenie, że im droższy produkt, tym będzie on lepszy i bardziej wytrzymały. Niestety w przypadku złotej biżuterii jest to błędne przekonanie.

Im wyższa próba złota, tym większa podatność na uszkodzenia, takie jak zadrapania czy odgniecenia. Próby złota 585 są zatem najlepszym wyborem, który łączy w sobie wytrzymałość i piękny blask. 

Jakie są próby złota najczęściej wybierane do inwestycji?

Złoto inwestycyjne charakteryzuje się dużą zawartością tego pierwiastka. Taki stop musi się składać ze złota przynajmniej w 99,5%. Jeśli chodzi o monety, ta zawartość powinna wynosić ponad 90%. 

Złoto wykorzystywane do inwestycji jest zwolnione z podatku VAT i bywa traktowane jako forma lokowania kapitału. 

Jakie są próby złota – podsumowanie

Złoto to piękny i szlachetny materiał, jednak największą wadą jest jego miękkość. Aby zwiększyć wytrzymałość surowca, tworzy się stopy, czyli powszechnie rozróżniane próby. Im mniejsza wartość próby, tym mniejsza zawartość złota w materiale. 

Za najpopularniejszy rodzaj uznaje się złoto próby 585. Jest doskonałym kompromisem pomiędzy wytrzymałością a szlachetnością. Wyglądem niczym się nie różni od wyższych prób.

Złoto próby 333 oraz 375 mogą być najlepszym wyborem dla osób, które mają nieco mniejszy budżet lub nie noszą często ozdób. Te próby charakteryzują się większą skłonnością do odbarwień, dlatego należy na nie szczególnie uważać.

Próby wyższe od 585 są dużo rzadszym wyborem. Złoto, którego zawartość w stopie jest równa lub wyższa niż 75% sprawia, że materiał jest miękki i podatny na wgniecenia oraz zarysowania. Taka biżuteria może sprawdzić się do sporadycznego noszenia, jednak najbezpieczniejsza będzie w szkatułce.