Tłumaczenia medyczne to specyficzna forma pracy nad tekstem, gdzie elementem kluczowym jest jak najdokładniejszy przekaz informacji. Źle przetłumaczony tekst medyczny, może nieść poważne konsekwencje, także, jeśli chodzi o zdrowie, a nawet życie pacjenta.
Tłumaczenia medyczne – co warto o nich wiedzieć?
Tłumaczenia medyczne obejmują pracę z materiałami osobistymi i różnymi zaświadczeniami lekarskimi, historiami przypadków, a także innymi dokumentami bezpośrednio związanymi ze zdrowiem. Według ekspertów specyfika tłumaczenia medycznego sprowadza się do istotności i wagi danych, z którymi pracuje tłumacz. Dlatego takie zamówienia wyróżniają się zwiększonymi wymaganiami dotyczącymi umiejętności czytania i pisania oraz przejrzystości prezentacji informacji.
Tłumacz musi też znać specyficzne i charakterystyczne dla lekarzy terminy, co w praktyce oznacza, że musi mieć, choć podstawowe rozeznanie, jeśli chodzi o anatomię człowieka i inne dziedziny medycyny. Wielu tłumaczy używa w swojej pracy Międzynarodowej Nomenklatury Anatomicznej. Z jej pomocą znacznie łatwiej jest wykonać tłumaczenie ustne i pisemne.
Tłumacz musi też znać np. jednostki miary stosowane w laboratoriach. W razie potrzeby konieczne jest przeliczenie niektórych wskaźników na ogólnie przyjęty międzynarodowy układ jednostek.
Tłumaczenia medyczne – podstawowe informacje
Takie tłumaczenie uważane jest za niezwykle złożony proces, dlatego powinni się nim zająć tylko kompetentni specjaliści. Ważne jest również, aby posiadali doświadczenie w dziedzinie medycyny. Specjalista powinien dysponować wiedzą o algorytmie wyszukiwania terminów medycznych, które są rzadko używane. Ważne jest również samo przygotowanie, a także doskonała znajomość języka.
Wreszcie specyfika tłumaczeń medycznych to niewielka liczba specjalistycznych słowników. Zmusza to tłumacza do perfekcyjnego posługiwania się co najmniej dwoma językami i kompilowania własnych słowników medycznych. Tłumacz pracujący z takim materiałem musi bardzo poważnie podchodzić do każdego zlecenia. Źle przetłumaczone zdanie, może grozić zdrowiu osoby, której dotyczy dokumentacja medyczna.
Tłumaczenia medyczne często robione są też na zlecenie naukowców, firm chemicznych i farmaceutycznych, instytutów badawczych i oczywiście osób prywatnych. W związku z tym zakres tłumaczonych dokumentów jest bardzo szeroki. Najczęściej jest to jednak:
- Dokumentacja medyczna i techniczna.
- Instrukcje obsługi sprzętu medycznego.
- Recepty leków.
- Dokumenty kontroli jakości, certyfikaty zgodności.
- Adnotacje o preparatach, instrukcje stosowania preparatów medycznych.
- Rejestracja dokumentacji farmaceutycznej.
- Protokoły badań klinicznych.
- Świadectwa lekarskie.
- Wyniki badań laboratoryjnych i instrumentalnych (USG, MRI, CT, inne badania), protokoły operacji, ekspertyzy.
- Naukowe artykuły i publikacje medyczne.
- Prezentacje i teksty wystąpień.
Uwarunkowania tłumaczeń medycznych
Tłumaczenie tekstów medycznych wymaga specjalnego podejścia. Tutaj, bardziej niż gdziekolwiek indziej, dokładność, a nawet dosłowność ma ogromne znaczenie, ponieważ stawką jest zdrowie i życie pacjentów. To właśnie pacjenci i personel medyczny najczęściej zlecają takie tłumaczenia.
To, a także fakt, że medycyna jest jedną z najszybciej rozwijających się nauk, wymaga od tłumacza szczególnej wiedzy, cierpliwości, znajomości łaciny oprócz języka docelowego i oryginału, a także zrozumienia anatomii i fizjologii ludzkiego ciała.
Teksty medyczne pełne są specjalistycznych terminów, czasami w zdaniu używane są tylko terminy fachowe. W ten sposób struktura składniowa zdania staje się zrozumiała, tylko ze względu na znaczenie.
Kto może realizować tłumaczenia medyczne?
Konieczne jest przede wszystkim wykształcenie filologiczne, czyli doskonała znajomość języka ojczystego i języka docelowego. Zdarza się, że to pracownicy medyczni posługujący się językami obcymi tłumaczą teksty medyczne. Może się to wydawać rozsądnym rozwiązaniem, ale doświadczenie pokazuje, że jakość tłumaczenia w tym przypadku jest nadal niższa niż w przypadku tłumaczenia wykonanego przez profesjonalnego tłumacza.
Niemniej samo wykształcenie medyczne, choć nie jest konieczne, ułatwi zrozumienie wielu niuansów. Tłumacz powinien też posiadać umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania, sortowania i analizowania informacji.