Przyczyny wypadków drogowych z udziałem pieszych bywają różne. Często przyczyną jest brawura czy nieuwaga kierowców, nieraz również brak wyobraźni pieszych bądź awarie samochodów. Niektórych wypadków można byłoby jednak uniknąć, gdyby piesi mieli na sobie ubrania lub plecaki szkolne wyposażone w elementy odblaskowe. Warto wybierać plecaki dla dziewczynki i dla chłopca z odblaskami. Czasami bowiem kierowcy zbyt późno dostrzegają przechodniów – dzieje się tak przede wszystkim jesienią i zimą, gdy szybciej zapada zmrok, a mgły zalegają nad drogami częściej niż o innych porach roku.
Po zmroku to właśnie kamizelki, czapki czy spodnie odblaskowe mogą sprawić, że kierowca dostrzeże kogoś na poboczu na tyle szybko, by zdążyć zareagować. Kurtki odblaskowe, jaskrawe bezrękawniki, a nawet zwykłe opaski mogą uratować komuś życie. Odzież ostrzegawcza nie powinna zatem kojarzyć się jedynie z placem budowy czy ekipami remontowymi. To jedno z rozwiązań, które znacznie podnosi bezpieczeństwo na drodze. Jakie odblaski wybierać? Jakie elementy garderoby są dostępne na rynku? Czy są inne, równie skuteczne sposoby zachowania bezpieczeństwa na drodze po zmroku?
Podróżowanie po zmroku – przepisy
O bezpieczeństwo na drodze powinien troszczyć się każdy z jej użytkowników. Wiele państw wprowadza jednak przepisy, które mają dodatkowo poprawić widzialność pieszych i zminimalizować ryzyko wypadków. Polska takie regulacje wprowadziła kilka lat temu. Od sierpnia 2014 roku Prawo o ruchu drogowym nakłada na pieszych, którzy poruszają się po zmierzchu drogą poza obszarem zabudowanym, obowiązek używania elementów odblaskowych. Mogą to być integralne części garderoby, ale również różnego rodzaju opaski czy nalepki przyczepiane do stroju. Ważne, że muszą być one przytwierdzone w taki sposób, by były widoczne dla innych uczestników ruchu.
W ten sposób rozszerzono przepis, który wcześniej obowiązywał jedynie dzieci do 15. roku życia. Tym razem regulacje dotyczą wszystkich, bez względu na wiek. Wyjątkiem są jednak piesi, którzy poruszają się specjalnie wyznaczoną dla nich drogą bądź chodnikiem, a także idą przez strefę zamieszkania. W takich przypadkach odblaski nie obowiązują, nie trzeba ich używać również w mieście. Wielu ekspertów zaleca jednak, by również na wieczorne przechadzki w terenie zabudowanym zabierać ze sobą przynajmniej odblaskowe gadżety.
Dlaczego warto zdecydować się na odblaski?
Od kilku lat w Polsce zwraca się szczególną uwagę na bezpieczeństwo pieszych. Dzieje się tak przede wszystkim z powodu alarmujących i tragicznych statystyk, które co roku przytacza polska policja oraz media. W zestawieniach dotyczących liczby wypadków drogowych nasz kraj plasuje się bowiem znacznie powyżej średniej Unii Europejskiej. Równie dużo niebezpieczeństw czyha na użytkowników dróg jedynie na Litwie i w Rumunii. Jak można wyczytać ze statystyk, na milion mieszkańców w Polsce przypada aż 75 ofiar śmiertelnych. W Szwecji, która jest najbezpieczniejszym pod tym względem unijnym krajem, takich tragedii na milion mieszkańców przypada jedynie 20.
Z liczbą wypadków śmiertelnych w tragiczny sposób związane są te z udziałem osób poruszających się po drodze piechotą. W 2019 roku w Polsce zginęło aż 793 pieszych. Między innymi z tego powodu co roku ruszają kampanie na rzecz poprawy bezpieczeństwa pieszych na drodze. A 1 października został nad Wisłą ustanowiony nawet Dniem Odblasków.
Jak działają gadżety i ubrania odblaskowe?
Dlaczego propaguje się właśnie noszenie odblasków? Eksperci przekonują, że to bardzo skuteczny sposób na poprawę widzialności pieszych. W warunkach ograniczonej widoczności, po zmroku, w czasie mgły czy intensywnych opadów, kierowca dostrzega pieszego zwykle dopiero z odległości 30-40 metrów, co czasami nie pozwala już na reakcję. Z odblaskami czasu na skorygowanie toru jazdy jest znacznie więcej. Eksperymenty udowadniają, że odblaskowe elementy widać już z odległości 150-200 metrów. To dystans wystarczający do tego, by wyhamować samochód.
Dlaczego odblaski są widoczne z tak dużej odległości? Wytłumaczeniem jest proste zjawisko fizyczne: odbijanie światła przez niektóre przedmioty. Wiele substancji pochłania światło, część je przepuszcza, a część odbija. W przypadku odblasków dochodzi do tego jeszcze płaska powierzchnia, która umożliwia odbicie światła pod kątem podobnym do tego, z jakiego padło na odblaskowy przedmiot. W związku z tym światło wraca do “nadawcy”, w przypadku sytuacji pieszego na drodze – w kierunku reflektorów nadjeżdżającego samochodu. Do przygotowania odblasków wykorzystuje się miniaturowe kulki lub pryzmaty, które są przyczepione do tkaniny i odpowiadają właśnie za odbijanie światła.
Więcej informacji o odblaskach, ubraniach ostrzegawczych i przepisach, które ich dotyczą, na stronie gorlice.info.pl
Na jakie ubrania odblaskowe warto postawić?
Pozytywny wpływ na poprawę własnej widzialności na drodze będą mieć nawet niewielkie odblaski. Na rynku można zatem obecnie znaleźć wiele drobnych odblaskowych akcesoriów. Do najpopularniejszych należą opaski, które samoistnie zaciskają się na przegubie ręki bądź ramieniu. Są wykonywane w różnych kolorach, ale wykorzystuje się w nich zwykle technologię mikrokulkową. W profesjonalnych sklepach ze sprzętem BHP można także znaleźć opaski, które oprócz odblasków mają zamontowane diody emitujące własne światło. Do ubrania można także przytwierdzić odblaskowe “odznaki”, przypinane do tkaniny za pomocą agrafki, rzepów lub po prostu przyklejane.
O takich odblaskowych akcesoriach czasami można jednak zapomnieć. Co innego z ubraniami odblaskowymi. W tej kategorii u pieszych największą popularnością cieszą się kamizelki ostrzegawcze. Łatwo zarzucić je na każdy typ odzieży, sprawdzą się zarówno wiosną, jak i zimą. Producenci dbają także o mniejsze rozmiary, można więc łatwo znaleźć także kamizelki dziecięce. W przypadku innych ubrań ostrzegawczych nie jest to regułą. Alternatywą dla zwykłych kamizelek mogą być ocieplane bezrękawniki ostrzegawcze. Oprócz poprawy bezpieczeństwa będą bowiem ogrzewać ciało. Niektóre z takich bezrękawników są dwustronne, w razie potrzeby można zatem używać ich na drugiej, nieodblaskowej stronie, co może być dodatkowym atutem.
Na jesienne powroty do domu wieczorową porą świetnie nadają się też kurtki ostrzegawcze z jaskrawych materiałów, z wbudowanymi taśmami odblaskowymi. Taki ubiór gwarantuje dużą powierzchnię odblasków oraz widocznego z daleka materiału. W związku z tym odziany w nią przechodzień będzie jeszcze lepiej widoczny. Tego typu kurtki są zwykle wykonywane z poliestru powleczonego warstwą poliuretanu. To pozwala im zachować wodoodporność, co na pewno przyda się jesienią.
Katalog ubrań odblaskowych dla pieszych uzupełniają także odblaskowe czapki. Zimą będą to czapki ocieplane w jaskrawym kolorze, często wykonywane z polaru lub innej dzianiny. Latem można natomiast założyć czapkę z daszkiem wyposażoną w dodatki z błyszczącego materiału.
Ubrania ostrzegawcze są zróżnicowane również ze względu na płeć. Więcej na ten temat w kolejnym artykule: Ubrania odblaskowe dla kobiet. Na co zwrócić uwagę?
Inne sposoby na poprawienie bezpieczeństwa na drodze
Odblaski to najbardziej efektywny sposób na poprawę własnej widzialności na drodze. Profesjonalna odzież ostrzegawcza sprawi, że piesi będą widoczni na drodze ze wszystkich stron. Z odblaskami doczepianymi do odzieży jest nieco inaczej. Warto więc pamiętać, by umieścić jeden z nich także na tylnej części tułowia lub plecaku.
Szczególnie niebezpieczne jest chodzenie wieczorami w ciemnej odzieży. Czarne i granatowe kurtki jesienne są bardzo popularne, ale warto zadbać o to, by w stroju pojawił się też jakiś jaśniejszy element. Wtedy nawet bez odblasków rośnie szansa, że kierowca zwróci uwagę na przechodnia nieco wcześniej. Z odblasków nie należy także lekką ręką rezygnować w mieście i terenach zabudowanych, gdzie ich noszenie nie jest obowiązkowe: w końcu również w takich okolicach nie brak słabo oświetlonych ulic czy zaułków.
Bardzo ważny jest również właściwy sposób poruszania się po drodze. Wieczór nie zwalnia nikogo z tego obowiązku, nawet jeśli ruch samochodowy jest o tej porze wyraźnie mniejszy. Ponadto trzeba pamiętać o zasadzie ograniczonego zaufania i zawsze oceniać ryzyko: na przykład przejścia na drugą stronę jezdni, gdy w oddali pojawiają się światła nadjeżdżającego samochodu. Istotna jest też koncentracja na tym, co może czekać na drodze. Osłabia ją sprzęt elektroniczny – pisanie SMS-ów czy przeglądanie stron internetowych w czasie spacerów po zmroku nie jest najlepszym pomysłem.
Autor:
Piotr Gołąb
Copywriter Agencji Interaktywnej Intle. Absolwent Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
