Koncepcja „kąpieli leśnej” pochodzi z Japonii. Tam shinrin-yoku jest nadzorowaną praktyką medyczną, a kuracja może trwać kilka dni. Czterdzieści specjalistycznych ośrodków przyjmuje osoby cierpiące na raka, chroniczny ból, depresję itp. i dokonuje naukowego pomiaru wyników (w szczególności poziomu kortyzolu w ślinie przed i po).
W ciągu ostatnich dziesięciu lat zasada ta została zaimportowana do Europy, w nieco zmienionej formie, ponieważ jesteśmy kulturowo mniej związani z naturą.
Różni się od wędrówki po lesie (nie jesteś tam, aby zobaczyć piękne krajobrazy lub uprawiać aktywność fizyczną, idziesz powoli i bez celu dystansu), kąpiel leśna nie polega tylko na przytulaniu się do drzew, jak można zobaczyć w telewizji. Najtrafniejszym tłumaczeniem tej aktywności byłoby „chłonięcie lasu zmysłami”.
Włączenie wszystkich zmysłów w stan gotowości
Chodzi o to, aby wykorzystać swoje pięć zmysłów, aby być naprawdę tam, w pełni obecny, i zostawić swoje zmartwienia i myśli za sobą. To właśnie ta pełna świadomość wyjaśnia obserwowane korzyści i odróżnia praktykę od zwykłego spaceru po lesie.
Jesteśmy zaproszeni do wsłuchiwania się w śpiew ptaków, szelest liści na drzewach lub pod naszymi stopami, do obserwowania niuansów kolorów, do wąchania wilgoci mchu lub zapachu mokrej ziemi, itd.
]W naturze również przechodzimy z trybu uwagi podtrzymywanej, którą przyjmujemy cały czas, kiedy pracujemy, czytamy, korzystamy z Internetu lub smartfona, do trybu uwagi niepodtrzymywanej.
Prawdziwy czas odpoczynku dla mózgu, który zwiększa koncentrację, poprawia zapamiętywanie. Wreszcie, istnieje wymiar zdumienia w obliczu piękna, czegoś większego od nas samych, co z pewnością odgrywa rolę w odczuwanym dobrostanie.
Zmniejszenie bólu, poprawa odporności
Fizjologiczne efekty kąpieli leśnych są szeroko badane i wykazywane. Lotne substancje uwalniane przez drzewa i rośliny, aby bronić się przed grzybami lub bakteriami, mają kojący wpływ na układ nerwowy.
Zmniejsza się ciśnienie krwi, tętno, poziom hormonów stresu (zwłaszcza kortyzolu) i odczuwanie bólu. A pierwsze korzyści pojawiają się już po piętnastu minutach. Poprawia się również sen i odporność organizmu (w szczególności dzięki stymulacji komórek odgrywających rolę ochronną w nowotworach i patologiach zapalnych).
Efektem tego jest mniejsze zużycie środków przeciwbólowych i hipnotycznych przez osoby korzystające z kąpieli leśnych.
Zobaczyć życie w zieleni
To właśnie w dziedzinie zdrowia psychicznego metoda ta jest najbardziej zbadana, z imponującymi korzyściami dla nastroju. We wszystkich patologiach psychologicznych obserwujemy obniżenie poziomu stresu, nieprzyjemnych emocji i lęku.
Pacjenci za każdym razem mówią mi również, że lepiej śpią. Generalnie stawiamy na „kuracje” z cotygodniową sesją przez kilka tygodni.
Chociaż w Polsce nie jest to jeszcze uznana praktyka zdrowotna, w Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i Szwecji jest zalecana jako aktywność mająca pozytywny wpływ na dobre samopoczucie, podobnie jak medytacja czy sofrologia.
Kąpielisko leśne: chodzenie właściwą drogą
Kąpiel leśna z przewodnikiem jest najlepsza, by mieć pewność, że się odpuści, bez konieczności sprawdzania ścieżki, zastanawiania się nad czasem powrotu. Klasyczna wycieczka trwa około trzech godzin (to minimum dla uzyskania efektu), ale są też wycieczki jednodniowe, a nawet weekendowe „zanurzenia”.
Jeśli główna część wycieczki odbywa się w formie medytacyjnego spaceru w ciszy lub tematycznych zaproszeń sensorycznych, przewidziane są przerwy, podczas których można również wymieniać się refleksjami z innymi uczestnikami.